Czy przyglądałeś się kiedyś temu, jak jesz? Czy spożywanie posiłków to ważny element Twojego dnia czy raczej konieczność, której nie poświęcasz zbyt wiele uwagi? Jesz przy stole w spokoju czy podjadasz w biegu w przerwie między zadaniami, a może nawet w trakcie ich wykonywania?
W dzisiejszym pędzącym świecie, w którym ciągłe działanie bywa gloryfikowane i staramy się wykorzystać każdą chwilę na robienie czegoś „pożytecznego”, łatwo o to, żeby jedzenie zeszło na dalszy plan jako czynność mało produktywna. Dodatkowo, żeby nadążyć za ogromem obowiązków, mocno wykorzystujemy naturalną umiejętność naszego mózgu do przełączania się w automatyczny tryb wykonywania niektórych czynności. Ta adaptacyjna umiejętność pozwala nam być bardziej wydajnymi, ale może mieć również konsekwencje w postaci mało uważnego życia, co z czasem może przyczynić się do znaczącego pogorszenia jego jakości.
Co to jest uważność
Czym zatem jest uważność i jaki ma ona związek z jedzeniem? Uważność (ang. Mindfulness) to „szczególny rodzaj uwagi: świadomej, skierowanej na obecną chwilę i nieosądzającej” (prof. Jon Kabat Zinn). Pozwala nam się skupić na tym, co tu i teraz, bez osądzania, czy dana chwila jest dobra, czy zła. Kiedy jesteśmy uważni, koncentrujemy uwagę na tym, czego doświadczamy w teraźniejszości. Odsuwając myśli o przeszłości i przyszłości, przekierowujemy całą naszą uwagę na to, co dzieje się w danym momencie.
Praktykowanie uważności, poza szeregiem ogólnych korzyści – takich jak zdolność do szybszej regeneracji, umiejętność skuteczniejszego koncentrowania uwagi i efektywnej pracy, lepsza regulacja emocji i mniejsze uleganie afektowi – daje nam również większą wrażliwość na siebie, w tym na bodźce płynące z naszego ciała.
Czym jest uważne jedzenie i co nam daje
O co zatem chodzi w uważnym jedzeniu? Uważne jedzenie to świadome odczuwanie przyjemności, jaka płynie ze spożywania pokarmu, a jednocześnie to manifestacja troski o siebie, o swoje zdrowie i samopoczucie. To jedzenie tego, co nam służy, w sposób, który nam służy. To dbanie o siebie i poświęcanie sobie uwagi.
Co możesz zyskać, jedząc świadomie? Oto kilka podstawowych korzyści:
- jesz wtedy, kiedy jesteś naprawdę głodny – uczysz się odczytywać sygnały z ciała;
- skuteczniej trawisz i minimalizujesz ryzyko dolegliwości ze strony układu pokarmowego – jesz wolniej, a tym samym dokładniej przeżuwasz, nie „połykasz” powietrza;
- wybierasz zdrowsze produkty – planując posiłki, uważniej dobierasz ich skład;
- jesz mniej – jedząc wolniej, zjadasz mniej do momentu pobudzenia ośrodka sytości w mózgu, które następuje mniej więcej po ok. 15 min. od rozpoczęcia posiłku;
- odczuwasz większą radość z jedzenia – posiłek zjedzony w spokoju sprawia dużo większą przyjemność, daje dużo lepsze doznania zmysłowe, które wpływają na satysfakcję z jedzenia i subiektywne odczucie sytości.
Poza tym ćwiczenie uważnego jedzenia zwiększa ogólną wrażliwość na siebie, na własne odczucia i potrzeby.
Jak praktykować mindful eating
Przy najbliższej okazji podczas spożywania posiłku spróbuj wykonać proste ćwiczenie (zarezerwuj sobie na nie ok. 20 min.):
- Odłóż wszystkie rozpraszacze – wyłącz telewizor, radio, odłóż telefon.
- Uspokój się, nie pędź, usiądź.
- Weź dwa świadome oddechy.
- Przyjrzyj się jedzeniu – zauważ kolor dania, jego fakturę.
- Powąchaj.
- Weź kęs do ust.
- Przeżuwaj powoli i świadomie (zaleca się, aby każdy kęs przeżuwać ok. 30 razy).
- Smakuj, delektuj się.
- Przyjrzyj się temu, co czujesz – czy danie ci smakuje, czy jego temperatura i konsystencja Ci odpowiada.
- Przyjrzyj się swojej sytości (mniej więcej w połowie posiłku zatrzymaj się i sprawdź, czy nadal odczuwasz głód, jeżeli nie – zakończ posiłek).
- Odkładając sztućce, zastanów się, jak się czujesz – czy odczuwasz przyjemną sytość, ale nie przejedzenie, czy może jest Ci ciężko na żołądku, odczuwasz jakiś ból lub inny dyskomfort.
Na początku prawdopodobnie nie odczujesz wszystkich zalet uważnego jedzenia, ale z czasem, w miarę regularnego ćwiczenia, zaczniesz zauważać coraz więcej korzyści. Możesz zacząć od kilku posiłków w tygodniu spożywanych świadomie, stopniowo zwiększając ich częstotliwość, jak również zakres ćwiczenia, obejmując nim również planowanie menu, zakup produktów i przygotowywanie posiłków.
Jeżeli zainteresował Cię temat uważności i chciałbyś rozszerzyć ją również na inne dziedziny swojego życia, polecam Ci książkę „Praktyka uważności dla początkujących” autorstwa Jona Kabat Zinn.
Najnowsze komentarze