Wegańska wigilia jest częścią polskiej tradycji. Dawniej potrawy mięsne gościły na stołach jedynie zamożnych chłopów i szlachty (czyli niewielkiego ułamka społeczeństwa). W tym artykule prezentujemy trzy potrawy bez których trudno wyobrazić sobie polską wigilię.
Wegańska wigilia, a przeszłość
Dla osób niewegetariańskich święta bez ryby i mięsa wydają się niemożliwe. Jeżeli jednak przyjrzymy się przeobrażeniom na polskich stołach w obrębie kilku ostatnich dekad zobaczymy, że potrawy, którym przypisujemy termin “tradycyjnych” wcale tradycyjne nie są.
Staropolskie wigilijne potrawy były przyrządzone z płodów rolnych, a także darów lasu. Liczba wigilijnych dań różniła się w zależności od regionu, stanu czy pochodzenia. Na wsiach przygotowywano około 7 potraw, zwykle na 12 dań mogli sobie pozwolić jedynie ludzie bardzo zamożni. Na wigilijnej wieczerzy królował m.in. barszcz, kapusta, groch, suszone grzyby, kluski z makiem czy kutia.
Dzisiaj, gdy tyle mówi się o lokalności, jeszcze bardziej warto zadbać o to, by na stole wigilijnym znalazły się rodzime, sezonowe (i niekiedy zapomniane) płody pola, sadu, ogrodu, lasu i wody. A stare książki kucharskie to kopalnia arcyciekawych inspiracji.
Wigilijny barszcz lub zupa grzybowa
Wigilijny barszcz jest wykwintny w swojej prostocie. Wymaga esencjonalnego buraczanego kwasu, najlepiej domowego, nastawionego tydzień lub dwa wcześniej, wykończonego ulubionym wywarem grzybowym lub warzywnym. W wielu domach obok lub zamiast barszczu podaje się aromatyczną zupę grzybową z polskich suszonych leśnych grzybów, najlepiej z cienkimi, domowymi łazankami.
Jak wykonać tradycyjny barszcz z uszkami? Przepis pochodzi z Ziemi Limanowskiej
Kwas buraczany: ½ kg buraków ćwikłowych, 1 litr wody przegotowanej i ostudzonej, skórka razowego chleba, szczypta soli.
Wykonanie: Buraki obrać i pokroić na plasterki. Układać w kamiennym garnku lub szklanym słoju. Zalać ostudzoną i osoloną wodą. Na wierzch położyć skórkę razowego chleba. Pojemnik przykryć gazą. Odstawić w ciepłym miejscu na 3–4 dni. Jeżeli na powierzchni płynu zacznie zbierać się piana – usuń ją starannie. Zlać płyn do czystych butelek lub słoików, szczelnie zamknąć. Przechowywać w chłodnym miejscu do czasu użycia.
Barszcz: 1 ½ litra wody, ½ kg buraków, 10 dkg suszonych grzybów, 1 pietruszka, 1 cebula, ¼ selera, 1 marchewka, 1 z¹bek czosnku, sól, pieprz, sok z cytryny.
Wykonanie: Obrane jarzyny wraz z grzybami, czosnkiem i przyprawami ugotować. Międzyczasie zetrzeć buraki. Dodać do jarzynowego wywaru po ok. 20 min. By nie stracił klarownego czerwonego koloru, nie należy przykrywać garnka pokrywką – gotować przez kolejne 20 min. Dodać sól, pieprz i sok z cytryny w preferowanych dla siebie ilościach. Zamieszać bądź krótko zagotować. Odstawić na około pół godziny, po czym przecedzić barszcz. Dolać ok. ½ litra kwasu z buraków i doprawić do smaku. Przed podaniem barszcz należy mocno zagrzać, uważając by się nie zagotował. Podawać z uszkami bądź ziemniakami.
Wigilijne uszka: 1 szkl. mąki, 1 jajko, 2 cebule, garść suszonych grzybów,1 łyżka margaryny roślinnej, sól, pieprz.
Wykonanie: Ciasto: Zagnieść ciasto z mąki, jajka i letniej wody.
Farsz: Namoczyć grzyby, ugotować w osolonej wodzie, odcedzić i posiekać. Cebulę obrać, posiekać i zeszklić na margarynie. Wymieszać z grzybami i doprawić do smaku. Przygotowane ciasto rozwałkować cienko na powierzchni posypanej mąką. Pociąć na niewielkie kwadraty. Na każdy kwadrat nałożyć farsz, zagiąć po przekątnej i zlepić. Uszka gotować we wrzącej, osolonej wodzie.
Kasze, groch i kapusta
Wigilijnym przygotowaniom towarzyszy zapach duszonej kapusty kiszonej i suszonych grzybów, roznoszący się po domu i klatce schodowej. Kapusta z grochem, rodzynkami czy grzybami to nieodłączny element kolacji w wielu domach. Przepis, który proponujemy pochodzi również z Limanowej!
Składniki: 1 kg grochu, 30 dkg suszonych śliwek węgierek, 20 dkg kaszy jęczmiennej, 20 dkg masła, sól.
Wykonanie: Groch wypłukać, namoczyć na noc w przegotowanej zimnej wodzie. Ugotować i dodać kaszę. Wypłukane śliwki zagotować do miękkości, odcedzić, dodać do grochu pod koniec gotowania. Okrasić zrumienionym masłem roślinnym.
Co zamiast śledzia? Świąteczne boczniaki, które smakują jak ryba
Jeżeli wegańska wigilia to nie może oczywiście zabraknąć odpowiednika śledzi. Przepis idealny na czas Bożego Narodzenia, czyli boczniaki, które smakują jak śledź. Przepis pochodzi z kanału wideo WegeTuba
Składniki: 300g boczniaków + osolony wrzątek (blanszujemy około 30 sek.)
zalewa:
300g wody
6g glonów (np. kombu lub nori )
20g jasnego sosu sojowego
30g octu jabłkowego
Najnowsze komentarze