Wiele z powtarzanych obiegowo „faktów” żywieniowych nie ma żadnego pokrycia w rzeczywistości. Dzieje się tak z różnych powodów. Czasami wynikają one z niewiedzy, czasami z dawno obalonych teorii. W serii artykułów „Fakty i mity żywieniowe” rozprawiamy się z tymi najpopularniejszym i najbardziej szkodliwymi. Na pierwszy ogień: mięso i tłuszcze.
TEZA 1: Mięso jest niezbędnym elementem prawidłowego sposobu odżywiania się
MIT. W rzeczywistości mięso (białko zawarte w mięsie) nie jest niezbędne do prawidłowego sposobu odżywiania.
Zarówno zbyt duża, jak i zbyt mała ilość białka może być przyczyną problemów zdrowotnych. Dla naszego zdrowia korzystne jest spożywanie dużej ilości warzyw oraz wystarczającej ilości białka i wysokiej jakości tłuszczów. Nie musza być one pochodzenia zwierzęcego. Dobrym, niemięsnym źródłem białka są nasiona roślin strączkowych (soja, soczewica, groch, fasola, bób, ciecierzyca), produkty zbożowe, nasiona i orzechy. Podane w odpowiednich ilościach, zaspokoją zapotrzebowanie na białko. Częste jedzenie mięsa może mieć wręcz niekorzystny wpływ na nasze zdrowie. Niedawno Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem działająca w strukturach WHO (Światowej Organizacji Zdrowia), umieściła wędliny na liście czynników rakotwórczych, obok papierosów, azbestu i spalin. Regularne spożywanie czerwonego i przetworzonego mięsa jest też wiązane z większą częstością zachorowania na nowotwory złośliwe. Warto o tym pamiętać sięgając po przetworzone produkty mięsne.
Uwaga! Dieta bezmięsna nie jest automatycznie „zdrowsza” od urozmaiconej diety mięsnej. Osobom, które nie chcą powstrzymać się całkowicie od jedzenia mięsa, dietetycy zalecają spożywanie ok. pół kilograma mięsa tygodniowo, najlepiej mięsa chudego, drobiowego.
TEZA 2: Należy ograniczać jedzenie tłuszczy
FAKT I MIT: W rzeczywistości istnieją setki kwasów tłuszczowych, dlatego należy odgraniczyć tłuszcze dobre od złych.
Jedzenie tłuszczy jest niezbędne dla naszego zdrowia. Tłuszcz jest źródłem witamin A, D, E i K. Bierze udział w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego i odpornościowego i jest niezbędny w rozwoju dziecka (w tym jego mózgu). Obecność tłuszczów w pożywieniu jest niezbędna zwłaszcza w przypadku wykonywania ciężkiej pracy fizycznej. Natomiast staje się szkodliwa, gdy dostarczamy ich w nadmiarze prowadząc tzw. siedzący tryb życia.
Tłuszcze znajdziemy w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak: mięso i wędliny, ryby, jaja oraz produkty mleczne. Znajdziemy je również w roślinach – przede wszystkim w nasionach i miąższu owoców.
Niektóre z tłuszczy działają prozdrowotnie, inne szkodzą nam i należy ograniczyć ich spożycie do minimum.
Dobre tłuszcze [1]:
· Kwasy tłuszczowe wielonienasycone – zawarte są w rybach, orzechach (włoskich oraz pinii), nasionach (lnu, dyni, sezamu, słonecznika), miękkich margarynach, olejach roślinnych (np. słonecznikowy, kukurydziany, sojowy), tofu, mleku sojowym
· Kwasy tłuszczowe jednonienasycone – zawarte są w oliwie, oleju rzepakowym, oleju słonecznikowym, oleju arachidowym, orzechach, sezamie i awokado.
Ani dobre ani złe tłuszcze:
· Tłuszcze nasycone – zawarte w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak: masło, ser żółty oraz jaja, a także olej kokosowy i palmowy. Spożywanie tłuszczów nasyconych nie jest konieczne, bo ludzki organizm syntetyzuje je w wystarczającej ilości [2].
Złe tłuszcze:
· Izomery trans (częściowo utwardzane) – występują w niektórych produktach naturalnych np. w przetworach mlecznych oraz mięsie oraz w przemysłowych olejach roślinnych. Są bardzo niezdrowe i zaleca się ich ograniczenie do minimum.
Mięso i tłuszcze – podsumowanie
Jedynie prawidłowy sposób odżywiania się przyczynić się może do pełnego zdrowia oraz dobrego samopoczucia. Nie należy bezkrytycznie wierzyć „sprawdzonym metodom” oraz żywieniowym „faktom”. Warto natomiast poszerzać swoją wiedzę, korzystając ze sprawdzonych źródeł. Polecamy również inne artykuły oraz filmy eksperckie na naszej stronie internetowej.
[1] Dowiedz się więcej na temat dobrych tłuszczy z artykułu dostępnego na stronie National Healt Service: https://www.nhs.uk/live-well/eat-well/different-fats-nutrition/
[2] Normy żywienia dla populacji Polski, red. naukowa Mirosław Jarosz. Instytut Żywności i Żywienia, 2017: https://ncez.pl/upload/normy-net-3393.pdf
Najnowsze komentarze