Pasożyty ludzkie stanowią zjawisko powszechne – do zarażenia nimi może dojść zasadniczo wszędzie. Dolegliwości nimi spowodowane są obecnie dużym problemem na świecie. Choć w Polsce skala tego zjawiska jest o wiele mniejsza, to jednak wciąż może obejmować nawet 10% populacji, w tym przede wszystkim dzieci.
Jakie znamy rodzaje pasożytów? Jakie są objawy zarażenia? I wreszcie: w jaki sposób można je zwalczyć? O tym w naszym artykule.
Pasożyty ludzkie – drogi zakażenia
Istotę pasożytnictwa stanowi współwystępowanie organizmów – jednym z nich jest pasożyt, który czerpie korzyści, drugim natomiast ponoszący straty żywiciel. Jeśli chodzi o formy takiej zależności, to istnieje ich bardzo duża ilość.
Do zarażenia się organizmu pasożytami ludzkimi może dojść na różne sposoby, w dodatku jest o to bardzo łatwo. Takie zakażenie stanowi powszechne zjawisko szczególnie w obecnych czasach – każdego dnia miliony ludzi podróżuje po całym świecie, w tym do krajów tropikalnych, a to sprzyjająca okoliczność do tego, by rozmaite schorzenia rozprzestrzeniały się. Choroby pasożytnicze stanowią więc poważny problem i zagrożenie zdrowia publicznego. Z tego powodu tak istotne staje się dbanie o higienę i przestrzeganie jej zasad. Tylko tą metodą możemy ograniczyć ich szerzenie się.
W jaki sposób pasożyty dostają się do naszego organizmu? Wyróżniamy kilka najpowszechniejszych dróg zakażenia:
- picie zanieczyszczonej wody i spożywanie niedomytej żywności (co w praktyce oznacza niewłaściwą higienę osobistą, przygotowywanie żywności bez wcześniejszego dokładnego umycia rąk, konsumpcja niewłaściwie lub niedokładnie przetworzonych i umytych produktów spożywczych, napicie się skażonej wody);
- bezpośredni kontakt z zakażonymi (np. świerzbem) zwierzętami;
- ukąszenia przez owady będące nosicielami pasożytów;
- bezpośredni kontakt z zakażoną (np. owsicą) osobą;
- bezpośrednia styczność z zakażonym środowiskiem, tj. warzywami, owocami, glebą;
- przenoszenie przez wektory, czyli np. pchły;
- kąpiel w zanieczyszczonych zbiornikach wodnych.
Co istotne, pasożyty ludzkie zdecydowanie częściej zakażają dzieci. Z uwagi na ich jeszcze nie do końca ukształtowany układ immunologiczny jest to często dużo groźniejsze. Warto więc już od najmłodszych lat uczyć swoje pociechy zasad prawidłowej higieny.
Pasożyty ludzkie – rodzaje
Zgodnie z dostępną wiedzą w organizmie człowieka może bytować nawet 300 różnych gatunków pasożytów. Za docelowe miejsce swojego rozwoju wybierają zazwyczaj układ pokarmowy – najpowszechniej występują w jelitach. Pamiętajmy jednak, że niektóre spośród nich żyją również w naszych drogach oddechowych (płuca), na skórze, we krwi, w układzie nerwowym (mózg), a także w stawach, wątrobie czy nawet gałkach ocznych.
Pasożyty ludzkie mogą występować:
- w organizmie żywiciela (tzw. pasożyty wewnętrzne): np. tasiemiec uzbrojony i nieuzbrojony, włosień kręty, owsiki, lamblie jelitowe, glista ludzka, przywra wątrobowa;
- poza organizmem żywiciela, tj. na skórze (tzw. pasożyty zewnętrzne): np. wesz ludzka, świerzb.
Pasożyty ludzkie – objawy
Objawy bytowania w naszym organizmie pasożytów mogą być bardzo różne, a zależą od takich czynników, jak np.:
- rodzaj pasożyta, który zakaził organizm;
- miejsce jego lokalizacji w naszym ciele;
- cechy osoby zarażonej (np. jej wieku czy istnienia chorób współistniejących).
Jeśli chodzi o najpowszechniej występujące pasożyty układu pokarmowego, to wywołują one takie symptomy jak:
- bóle brzucha;
- nudności, wymioty;
- gazy, wzdęcia;
- biegunki lub zaparcia.
Do innych objawów obecności pasożytów w naszym organizmie należą:
- bóle głowy;
- zaczerwienienie i świąd skóry;
- spadek nastroju, w tym nawet stany depresyjne;
- rozdrażnienie;
- przewlekłe zmęczenie;
- wzmożony apetyt (zwłaszcza na słodkie pokarmy);
- spadek masy ciała;
- anemia spowodowana niedoborem żelaza;
- bolesność w obrębie mięśni i stawów;
- bruksizm, czyli zgrzytanie zębami podczas snu.
Należy wziąć pod uwagę, że tego typu dolegliwości mogą stanowić symptomy również innych chorób. Z tego powodu warto podejść do pacjenta w sposób holistyczny, patrząc na niego całościowo.

Pasożyty ludzkie – leczenie
Aby pozbyć się pasożytów z organizmu, można działać na różne sposoby. Pierwszym z nich jest leczenie konwencjonalne, czyli przy wykorzystaniu określonych specyfików farmakologicznych. Leki syntetyczne – takie jak iwermektyna, albendazol czy mebendazol – skutecznie zwalczają robaki w ustroju, a przepisywane są na receptę. Z kolei działający na owsicę pyrantel można kupić już bez niej. Mimo że środki te działają w podobny sposób, ich właściwym zaordynowaniem powinien zająć się lekarz.
Do eliminacji pasożytów z organizmu często stosuje się też tzw. fitoterapię, czyli zioła. Wykazują one dużą skuteczność w tym zakresie – sprawdzają się zarówno w profilaktyce, jak i w leczeniu zakażeń pasożytniczych.
Do najważniejszych ziół, jakie wykorzystuje się w walce z robakami, należą:
- ziele piołunu;
- liście orzecha włoskiego;
- liście szałwii;
- ziele tymianku;
- ziele macierzanki piaskowej;
- korzeń omanu.
Powyższe zioła dostępne są zazwyczaj w postaci gotowych mieszanek o właściwościach przeciwrobaczych. Stosując się do wskazań producenta, przygotowujemy z nich napary. Mamy wtedy gwarancję bezpieczeństwa ich stosowania. Trzeba bowiem wiedzieć, że leczenie pasożytów ziołami wymaga dużej dozy rozsądku i zachowania ostrożności. Musimy pamiętać, że większość tych roślin działa bardzo silnie, więc użycie ich w sposób nieumiejętny lub niewłaściwy może mieć poważne następstwa w odniesieniu do naszego zdrowia. Mogą to być m.in. zatrucia, uszkodzenie układu nerwowego czy nawet śmierć (np. w przypadku złego zastosowania wyciągów alkoholowych z piołunu lub wrotyczu).
Chcąc odrobaczyć organizm, można sięgnąć również po suplementy, których oferta na rynku jest całkiem szeroka. Jeśli chodzi o naturalne suplementy na pasożyty to należy do nich np. olej z czarnuszki, a także niektóre z olejków eterycznych. W usuwaniu robaków największą skuteczność wykazuje olejek z oregano oraz olejek goździkowy. Kilka kropli takiego olejku dodaje się do wody i pije 1-2 razy na dobę.
Pasożyty ludzkie – metody domowe
Do najpowszechniej stosowanych domowych sposobów na oczyszczanie organizmu z pasożytów należy picie soków z kiszonej kapusty i ogórków, a także spożywanie czosnku oraz świeżych pestek dyni. Co do tych ostatnich, to sprawdzają się przede wszystkim w przypadku zakażenia tasiemcem i na tę przypadłość są tradycyjnie zalecane. W ich składzie znajdziemy kukurbitacynę. Jest to organiczny związek chemiczny, który przenika do organizmu pasożyta, porażając jego układ nerwowy. Trzeba dodać, że jest przy tym całkowicie bezpieczny dla człowieka. W jaki sposób przyjąć pestki? Polecana forma to zażycie na czczo świeżych nasion dyni utartych na papkę. Dorosłym zalecana jest dawka 200 g, natomiast dzieciom 30-100 g. Dzielimy ją na dwie porcje, które dobrze jest przyjąć w odstępie 30 minut. Po upływie około 2-3 godzin rekomenduje się spożycie oleju rycynowego.
Źródła:
- https://www.izielnik.pl/blog/pasozyty-ludzkie-jakie-sa-rodzaje-jakie-sa-objawy-jak-sie-ich-pozbyc [dostęp: 27.06.2024]
- https://diag.pl/pacjent/artykuly/pasozyty-w-organizmie-objawy-badanie-leczenie/ [dostęp: 27.06.2024]