Dzień Ziemi (ang. Earth Day), zwany również Światowym Dniem Ziemi lub Międzynarodowym Dniem Ziemi, obchodzony jest rokrocznie dnia 22 kwietnia i to przez setki milionów ludzi na całym świecie. Jego organizatorzy promują w ten sposób postawy proekologiczne w społeczeństwie, dążą też do uświadomienia zarówno obywatelom, jak i politykom kruchości ekosystemu naszej planety.
Idea troski o Ziemię łączy nas bez względu na narodowość, wiek, wyznanie czy np. wykonywany zawód. Warto wiedzieć, skąd wzięło się to święto, jako że stanowi ono doskonałą okazję do nagłośnienia globalnych problemów Ziemi z jednej strony i egzekwowania adekwatnych działań politycznych z drugiej.
Dzień Ziemi – historia
Z propozycją ustanowienia święta Dnia Ziemi wyszedł amerykański senator Gaylord Nelson. Zdarzenie, które się do tego przyczyniło, stanowiła katastrofa ekologiczna mająca miejsce u wybrzeża Stanów Zjednoczonych w styczniu 1969 r. W wyniku uszkodzenia platformy wiertniczej doszło wtedy do wycieku do oceanu kilkuset tysięcy galonów ropy, czego konsekwencją była śmierć tysięcy ptaków, delfinów i wielu innych morskich zwierząt. Skutkiem tego wypadku stała się również dewastacja środowiska na długie lata.
Pomysł Nelsona trafił na podatny grunt. W pierwszy Dzień Ziemi, 22 kwietnia 1970 roku, miliony uczniów i studentów opuściło swoje zajęcia, by zamiast nich domagać się zaangażowania w problemy wycieków ropy, zanikania dzikiego życia, toksycznych odpadów i trujących elektrowni i fabryk. Akcja zakończyła się ogromnym sukcesem, a stało się tak dzięki włączeniu się w nią młodych, aktywnie walczących zarówno o pokój, jak i o lepszy świat osób. Tego dnia na ulicach miast około 20 milionów ludzi żądało i domagało się opieki i dbałości o środowisko.
Obchody pierwszego Dnia Ziemi zaowocowały uformowaniem się ruchu ekologicznego, a jego protesty zmusiły polityków do pochylenia głów nad takimi tematami, jak czystość wód i powietrza. Aktywne działania tego związku w kolejnych latach doprowadziły do uchwalenia pierwszych pro środowiskowych ustaw, tj. Clean Water Act i Clean Air Act. Innym konkretnym efektem ich żądań stało się utworzenie państwowej instytucji, która zajęła się monitorowaniem zanieczyszczeń.
Dzień Ziemi stał się świętem obchodzonym w wymiarze globalnym w roku 1990, kiedy to zmobilizował 200 milionów ludzi w 141 państwach świata. Akcja ta stała u podstaw organizacji Szczytu Ziemi ONZ w 1992 roku w Rio de Janeiro.
Dzień Ziemi – co można zrobić?
Zgodnie z przewidywaniami Międzynarodowej Sieci Earth Day Network w roku obecnym w obchody Dnia Ziemi włączy się nawet miliard ludzi. Koordynatorzy sieci zaproponowali trzy główne tematy działań w ramach tej akcji.
Budownictwo – generuje aż 1/3 gazów cieplarnianych na świecie. Dzień Ziemi wydaje się być idealną okazją do promowania tzw. efektywności energetycznej, tj. różnego typu rozwiązań, których cel stanowi zmniejszenie zużycia prądu i ciepła (a w efekcie redukcja emisji). Może to być lepsza termoizolacja budynków, budowanie tzw. obiektów pasywnych, tworzenie na dachach zielonych ogrodów czy np. wyłączanie urządzeń pracujących w trybie stand-by.
Energetyka – Dzień Ziemi to dobry moment do przypomnienia tematu Odnawialnych Źródeł Energii (OZE). Wydaje się to ważne zwłaszcza w naszym kraju, gdzie politycy wciąż koncentrują się na kopalnych źródłach energii – mocno już przestarzałych – jak np. węgiel, gaz łupkowy czy najbardziej ryzykowne elektrownie atomowe. Dla porównania warto podać, że w sąsiednich Niemczech już 20% energii pozyskiwane jest z OZE, natomiast tamtejszy rząd od ponad dziesięciu lat wspomaga małe przydomowe wytwórnie prądu i ciepła. W dniu 22 kwietnia warto podjąć temat polityki energetycznej i propagować nowoczesne, sprzyjające środowisku rozwiązania, takie jak elektrownie słoneczne, wiatrowe i geotermalne.
Transport – stanowi sektor, w którym najszybciej wzrasta emisja gazów cieplarnianych. Dzieje się tak, ponieważ jesteśmy w coraz większym stopniu mobilni, natomiast samochody – i to w ujęciu globalnym – nie są już tzw. dobrem luksusowym. To, co na dzień dzisiejszy inicjują miasta, chcąc polepszyć sytuację w tym zakresie, to np. tworzenie bus-pasów z pierwszeństwem dla transportu publicznego, stacje ładowania samochodów elektrycznych czy rowery miejskie. Dzień Ziemi to dobra okazja do rozmów o tym, co każdy z nas może zrobić dla bardziej ekologicznego podróżowania czy przemieszczania się, a także co leży w gestii władz państwowych i lokalnych, jeśli chodzi o zmianę na plus polityki transportowej (rozwiązania w rodzaju bezpłatnego transportu publicznego).
Dzień Ziemi – posadzić drzewo
Sadzenie drzew stanowi istotną akcję w ramach obchodów Dnia Ziemi. Nie jest jedynie ideą powstałą na bazie intelektu, ale przede wszystkim konkretnym działaniem, do którego angażujemy również nasze ręce i serca.
W roku 2006 ustanowiony został rekord Guinessa: w dotkniętym na szeroką skalę erozją i deforestacją stanie Tamil Nadu w Indiach około 250 tysięcy wolontariuszy zasadziło ponad 850 tysięcy sadzonek drzew. Z kolei w roku 2010 roku za sprawą reżysera filmu „Avatar” Jamesa Camerona zainaugurowano światowy program sadzenia miliona drzew z okazji Dnia Ziemi.
Chcąc dołączyć do tej akcji, możemy zrobić to indywidualnie lub w grupie – jak wolimy. Od dobrych kilku lat działająca w Polsce Fundacja Aeris Futuro prowadzi program „Czas na Las”. Polega on na zakupie przez różne firmy i instytucje sadzonek drzew, a robią to one dla zbilansowania emisji CO2 (wynikającej np. z organizacji konferencji oraz tzw. śladu ekologicznego pozostawionego przez jej gości).
Dzień Ziemi to doskonały moment na to, by poruszyć zagadnienia kondycji naszego – typowo konsumpcyjnego – społeczeństwa (w szerokim ujęciu tego słowa), ale przede wszystkim do podjęcia działań ukierunkowanych na poprawę naszego środowiska życia. Pamiętajmy, że liczy się każdy, nawet drobny gest.
Źródła:
- https://www.ekokalendarz.pl/dzien-ziemi/#more-127
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Dzie%C5%84_Ziemi
- https://www.gov.pl/web/rdos-gorzow-wielkopolski/zbliza-sie-dzien-ziemi
Najnowsze komentarze